تفسیر سوره الزلزلة برگرفته از تفسیر نور دکتر مصطفی خرمدل
سوره زلزلة
سوره زلزلة آیه 1
متن آیه :
إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا
ترجمه :
هنگامی که زمین سخت به لرزه در انداخته میشود .
توضیحات :
« إِذَا . . . » : اشاره به زلزله شدید قیامت است ( نگا : حجّ / 1 ) . « زِلْزَالَهَا » : زلزلهای که مخصوص زمین است و چگونگی و شدّت آن را تنها خدا میداند .
سوره زلزلة آیه 2
متن آیه :
وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا
ترجمه :
و زمین ( از هم میشکافد و گدازههای درونی و دفینهها و مردهها ، و همه ) سنگینیها و بارهای خود را بیرون میاندازد ( و به گونه دیگری در میآید ) .
توضیحات :
« أَثْقَالَ » : جمع ثِقْل ، بارهای سنگین . مراد همه گدازهها و دفینهها و گنجینهها و اموات و جز اینها است ( نگا : عنکبوت / 13 ، نحل / 7 ) .
سوره زلزلة آیه 3
متن آیه :
وَقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا
ترجمه :
و انسان میگوید : زمین را چه شده است ؟
توضیحات :
« الإنسَانُ » : انسانی که تکانهای غیرعادی و دگرگونیهای وحشتناک زمین را میبیند . « مَا لَهَا » : زمین را چه خبر است ؟ آن را چه شده است ؟
سوره زلزلة آیه 4
متن آیه :
یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا
ترجمه :
در آن روز ( که سرآغاز قیامت است ) زمین خبرهای خود را بازگو میکند ( و به زبان قال یا حال خواهد گفت که چه چیزهائی بر آن گذشته است ) .
توضیحات :
« یَوْمَئِذٍ » : در آن روز . بدل از ( إِذَا ) است . « تُحَدِّثُ » : سخن میگوید . بازگو میکند . این سخن گفتن و بازگو کردن ، یا به زبال قال است و زمین شاهد و ناظر اعمال انسانها بوده است ، و یا این که به زبان حال است . یعنی وضع زمین بدان هنگام بیانگر همه چیز خواهد بود ، و در چنین روزی حق و باطل پدیدار خواهد شد . « أَخْبَارَهَا » : اخبار زمین ، اوضاع و احوالی است که در آن زمان به چشم میخورد ، یا اعمال و افعالی است که مردمان بر روی آن انجام دادهاند و اینک بدانها گواهی میدهد . چرا که همه چیز در جهان ثبت و ضبط است .
سوره زلزلة آیه 5
متن آیه :
بِأَنَّ رَبَّکَ أَوْحَى لَهَا
ترجمه :
( این احوال و اقوال زمین ) بدان سبب است که پروردگار تو بدو پیام میدهد ( که چه بشود و چه بگوید ) .
توضیحات :
« بِأَنَّ رَبَّکَ . . . » : حرف باء ، سببیّه است . « أَوْحَیا » : پیام داد . فرمان داد ( نگا : نحل / 68 ) .
سوره زلزلة آیه 6
متن آیه :
یَوْمَئِذٍ یَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتاً لِّیُرَوْا أَعْمَالَهُمْ
ترجمه :
در آن روز ، مردمان ( از گورهای خود ) دسته دسته و پراکنده بیرون میآیند ( و رهسپار صحرای محشر میشوند ) تا کارهایشان بدیشان نموده شود و ( نتیجه اعمالشان را ببینند ) .
توضیحات :
« یَصْدُرُ » : بیرون میآیند . « أَشْتَاتاً » : جمع شَتیت ، پراکندهها . مراد دسته دسته و فرد فرد است . حال است . « لِیُرَوْا » : تا بدیشان نمایانده شود .
سوره زلزلة آیه 7
متن آیه :
فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ
ترجمه :
پس هرکس به اندازه ذرّه غباری کار نیکو کرده باشد ، آن را خواهد دید ( و پاداشش را خواهد گرفت ) .
توضیحات :
« مِثْقَالَ ذرَّةٍ » : به اندازه ذرّه غباری ( نگا : نساء / 40 ، یونس / 61 ، سبأ / 3 ) .
سوره زلزلة آیه 8
متن آیه :
وَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یَرَهُ
ترجمه :
و هرکس به اندازه ذرّه غباری کار بد کرده باشد ، آن را خواهد دید ( و سزایش را خواهد چشید ) .
توضیحات :
« ذَرَّةٍ » : ذرّه خاک . برخی آن را مورچه ریز میدانند که نماد ریزی در میان عربها است .