تفسیر نور دکتر مصطفی خرمدل
تفسیر سوره های قرآن و مطالب مربوط به تفسیر نور دکتر مصطفی خرمدلتفسیر نور دکتر مصطفی خرمدل
تفسیر سوره های قرآن و مطالب مربوط به تفسیر نور دکتر مصطفی خرمدل۱۰۱-سوره القارعة
تفسیر سوره القارعة برگرفته از تفسیر نور دکتر مصطفی خرمدل
سوره قارعة
سوره قارعة آیه 1
متن آیه :
الْقَارِعَةُ
ترجمه :
بلای بزرگ !
توضیحات :
« أَلْقَارِعَةُ » : کوبنده . مصیبت سخت و بزرگ را می‌گویند ( نگا : رعد / 31 ) . نامی از نامهای قیامت است . مانند : حاقّه ( نگا : حاقّه / 1 ) ، طامّه ( نگا : نازعات / 34 ) ، صاخّه ( نگا : عبس / 33 ) . مراد سرآغاز قیامت است که جهان را در هم می‌کوبد و هول و هراس آن ، دلها را به تپش می‌اندازد . البتّه چنین خوف و فزع و وحشت و هراسی ، کافران و منافقان و مشرکان و فاجران را در بر می‌گیرد ، و مؤمنان در شادی و شادخواری بوده و دور از شدائد و مصائب می‌باشند ( نگا : بقره / 262 ، مائده / 69 ، یونس / 62 ، زخرف / 68 ، احقاف / 13 ) .
سوره قارعة آیه 2
متن آیه :
مَا الْقَارِعَةُ
ترجمه :
بلای بزرگ چیست و چگونه است ؟ !
توضیحات :
« مَا » : چیست ؟ چگونه است ؟ !
سوره قارعة آیه 3
متن آیه :
وَمَا أَدْرَاکَ مَا الْقَارِعَةُ
ترجمه :
تو چه می‌دانی بلای بزرگ چیست و چگونه است ؟ !
توضیحات :
« مَآ أَدْرَاکَ » : تو چه می‌دانی ؟ ! ( نگا : حاقّه / 3 ، مدّثّر / 27 ، مرسلات / 14 ) .
سوره قارعة آیه 4
متن آیه :
یَوْمَ یَکُونُ النَّاسُ کَالْفَرَاشِ الْمَبْثُوثِ
ترجمه :
روزی است که مردمان ، همچو پروانگانِ پراکنده ( در اینجا و آنجا حیران و سرگردان ) می‌گردند .
توضیحات :
« یَوْمَ » : قیامت ، مدّت زمانی است که با نفخه صور اوّل شروع و با داوری در میان مردم پایان می‌گیرد . « الْفَرَاشِ » : پروانه . اسم جنس است . مراد پروانه‌هائی است که شبها دیوانه‌وار و حیران پیرامون نور چراغ می‌گردند و می‌سوزند و می‌افتند . عربها ، در سرگشتگی و نادانی و بی‌خبری از عاقبت کار ، به پروانه ضرب‌المثل می‌زنند . « الْمَبْثُوثِ » : پراکنده .
سوره قارعة آیه 5
متن آیه :
وَتَکُونُ الْجِبَالُ کَالْعِهْنِ الْمَنفُوشِ
ترجمه :
و کوهها ، همسان پشمِ رنگارنگِ حلاّجی شده می‌شوند .
توضیحات :
« الْعِهْنِ » : پشم . پشم رنگ شده . « الْمَنفُوشِ » : زده شده . حلاّجی شده .
سوره قارعة آیه 6
متن آیه :
فَأَمَّا مَن ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ
ترجمه :
کسی که ترازوی ( حسنات و نیکیهای ) او سنگین باشد .
توضیحات :
« ثَقُلَتْ » : سنگین گردید . « مَوَازِینُ » : جمع میزان ، ترازوها . جمع بستن آن برای تعظیم است . یا جمع موزون ، کشیده‌ها و سنجیده‌ها . یعنی اعمال انسان ( نگا : اعراف / 8 ) .
سوره قارعة آیه 7
متن آیه :
فَهُوَ فِی عِیشَةٍ رَّاضِیَةٍ
ترجمه :
او در زندگی رضایت بخشی بسر می‌برد .
توضیحات :
« عِیشَةٍ » : زندگی . « رَاضِیَةٍ » : رضایت بخش . یعنی زندگیی که صاحب آن بدان راضی و از آن خوشنود است ( نگا : حاقّه / 21 ) .
سوره قارعة آیه 8
متن آیه :
وَأَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوَازِینُهُ
ترجمه :
و امّا کسی که ترازوی ( حسنات و نیکیهای ) او سبک شود .
توضیحات :
« خَفَّتْ » : سبک گردید . مراد سبک شدن حسنات ، یا به عبارت دیگر ، کمتر بودن حسنات از سیّئات است .
سوره قارعة آیه 9
متن آیه :
فَأُمُّهُ هَاوِیَةٌ
ترجمه :
مادرِ ( مهربان ) او ، پرتگاه ( ژرف دوزخ ) است ( و برای در آغوش کشیدن او ، دهان خود را به سویش باز کرده است ) .
توضیحات :
« أُمُّ » : مادر . برای ریشخند است . مراد مأوی و جایگاه است . « هَاوِیَةٌ » : پرتگاه و محلّ سقوط اشیاء بدان . اسمی از اسماء دوزخ است .
سوره قارعة آیه 10
متن آیه :
وَمَا أَدْرَاکَ مَا هِیَهْ
ترجمه :
تو چه می‌دانی ، پرتگاه دوزخ چیست و چگونه است ؟ !
توضیحات :
« مَاهِیَهْ » : مرکب است از ( مَا ) استفهام و ( هِیَ ) ضمیر و ( هْ ) سکته ( نگا : حاقّه / 19 ) .
سوره قارعة آیه 11
متن آیه :
نَارٌ حَامِیَةٌ
ترجمه :
آتش بزرگ بسیار گرم و سوزانی است .
توضیحات :
« حَامِیَةٌ » : بسیار گرم و سوزان ( نگا : غاشیه / 4 ) .
